Λένιν για πάντα: 100 χρόνια από τον θάνατό του (22.4.1870 - 21.1.1924) — Βισέντε Ουϊδόβρο (10.1.1893 - 2.1.1948): Ελεγεία για τον θάνατο του Λένιν

Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν (Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ). Ρωσία, 22 Απριλίου 1870, Ουλιάνοφσκ – 21 Ιανουαρίου 1924, Γκόρκι.
Σχέδιο (3ο από 3 του Λένιν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 15.XI.2015 – var. 2020 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)

*

Γράφω αυτές τις γραμμές στις 24 το βράδυ. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Είναι ολοκάθαρο ότι πραγματικά τώρα πια κάθε καθυστέρηση της εξέγερσης ισοδυναμεί με θάνατο [..] Δεν πρέπει να περιμένουμε!! Μπορεί να τα χάσουμε όλα!!

Β. Ι. Λένιν, «Γράμμα προς τα μέλη της ΚΕ» (6 Νοε. / 24 Οκτ. 1917)

*

723444 01.02.1972 Картина Константина Михайловича Махарадзе “В.И. Ленин”. Выставка произведений художников Грузии, Азербайджана и Армении.

Konstantin Mikhailovich Makharadze (;) V. I. Lenin. Έκθεση με έργα καλλιτεχνών από τη Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία (1972)

*

Η επανάσταση του Οκτώβρη του 1917 δικαιολογημένα αποκλήθηκε γεγονός κοσμοϊστορικής σημασίας. Επιβεβαιώνει πλήρως το χαρακτήρα της εποχής μας, ως εποχής μετάβασης από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Επιβεβαίωσε την αναγκαιότητα και ρεαλιστικότητα του σοσιαλισμού, τη στρατηγική της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Αλέκα Παπαρήγα, 7 Νοε. 2015, Θεσσαλονίκη. Στην επέτειο των 98 χρόνων από την Οκτωβριανή Επανάσταση

*

 Βισέντε Ουϊδόβρο

Ελεγεία για το θάνατο του Λένιν (αποσπάσματα)

(1924)

 

Πάνω κι απ’ το τραγούδι της ζωής
Πάνω κι απ’ τον ίδιον το θάνατο
Πάνω κι απ’ τον πόνο της μνήμης
Πάνω κι απ’ την αγωνία του χρόνου
Είναι η παρουσία σου στου κόσμου την ψυχή

[...]
Ήσουνα ο ήλιος ο αναπάντεχος στη μέση του χειμώνα
Ήσουνα το κατακαλόκαιρο στη μέση του θανάτου
Με σένα πιο τρανός ο θάνατος γίνεται απ’ τη ζωή

[...]
Των ωκεανών η αντάρα
Ζυμώνεται μέσα στο λαού το τραγούδι
Ο θάνατός σου γεννάει μια καινούργια επέτειο
Πιο μεγάλη κι απ’ τη γέννηση μιας οροσειράς
Έχεις νικήσει έχεις κερδίσει
Μια μέρα τόσο βαθιά χαραγμένη όπως ετούτη
Δεν την έχουνε χαράξει οι άνθρωποι
Τις πόρτες άνοιξες της καινούργιας εποχής
Η μορφή σου υψώνεται
Σαν μια ομοβροντία που κόβει στα δυο την ανθρώπινη ιστορία

[...]
Με σένανε ο θάνατος γίνεται απ’ τη ζωή πιο τρανός
Μπροστά στον τάφο σου οι αιώνες ζαρώνουνε
Ποτάμια και σέλβες έρχονται για προσκύνημα
Και γονατίζουνε οι χώρες

Από δω και πέρα καθήκον μας είναι να σε υπερασπίσουμε
απ’ το να γίνεις θεός

 

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, Γενάρης 2020

Ολόκληρη η Ελεγεία:

Μπάμπης Ζαφειράτος: Βισέντε Ουϊδόβρο, Ελεγεία για το θάνατο του Λένιν (21 Ιανουαρίου 1924)

Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν (Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ), Ρωσία, 22 Απριλίου 1870, Ουλιάνοφσκ – 21 Ιανουαρίου 1924, Γκόρκι
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.XI.2015 (Μελάνι, 29χ21 εκ.)

*

Μπάμπης Ζαφειράτος: Ερνέστο Καρδενάλ (20.1.1925 - 1.3.2020), Ψαλμός 1

Ερνέστο Καρδενάλ

Ernesto Cardenal

(Νικαράγουα. 20 Ιαν. 1925, Γρανάδα – 1 Μαρ. 2020, Μανάγουα)

Ο μαρξιστής παπάς, ο αντάρτης Σαντινίστα. Ο κομμουνιστής ποιητής που δίδαξε το Ευαγγέλιο της Επανάστασης στους φτωχούς, για να κατακτήσουνε τον επίγειο παράδεισο με το όπλο στο χέρι.

 

Ψαλμοί ‒ Salmos (1964)

[Ένας από 26 συνολικά] 

 

 

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

 (Πρώτη παρουσίαση δημοσίευση στα Ελληνικά BookSitting, 19 Απρ. 2024)

 

 

*

 

[..] Αχ αυτό το όραμα
μιας χώρας όπου η εκμετάλλευση
έχει καταργηθεί!
Ο εθνικός πλούτος μοιράζεται σε όλους το ίδιο
το ακαθάριστο εθνικό προϊόν, ολόiδια σε όλους.
Ω Νικαράγουα χωρίς Εθνοφρουρά, βλέπω την καινούργια μέρα!
Μια χώρα χωρίς τρόμο. Χωρίς τυραννική δυναστεία. Τραγουδήστε τραγουδήστε...

[..] Και τραγουδάω σαν το πουλί-λιοντάρι ή σαν την κουκουβάγια των βουνών,
[..] σαν το ché-ché απάνω στα βορεινά βουνά, εκείνα εκεί των ανταρτών,
που τραγουδάει CHE-CHE-CHE-CHE-CHE-CHE

 

Ερνέστο Καρδενάλ, Canto Nacional (1972)

 

*

 

Ερνέστο Καρδενάλ

Ψαλμός 1

 

 

Μακάριος ο άνθρωπος που δεν ακολουθεί τις εντολές του Κόμματος

ούτε και παρευρίσκεται στις συγκεντρώσεις του

ούτε στο ίδιο τραπέζι κάθεται με τους γκάνγκστερ

ή με τους Στρατηγούς στο Πολεμικό Συμβούλιο.

Μπάμπης Ζαφειράτος: Σέσαρ Βαγιέχο (16.3.1892 - 15.4.1938), Νεκρό Ειδύλλιο

 

Σέσαρ  Βαγιέχο

César Vallejo

Περού, 16 Μαρ. 1892 – Παρίσι, 15 Απρ. 1938

 

 

Idilio Muerto

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 16 Μαρ. 2024

και

BookSitting, 14 Απρ. 2024

 

 

Εικόνα: Randhy Villar Rivas (Lima, Perú)

 

 

Ο Βορειοαμερικανός συγγραφέας και ποιητής Τόμας Μέρτον (31.1.1915 - 10.12.1968), πνευματικός πατέρας, δάσκαλος και μέντορας του Ερνέστο Καρδενάλ έχει πει πως ο Βαγιέχο είναι «ο μεγαλύτερος καθολικός ποιητής μετά τον Δάντη, και με τον όρο καθολικός εννοώ οικουμενικός».

 

Ο Βρετανός ποιητής, κριτικός και βιογράφος Μάρτιν Σέυμουρ Σμιθ (24.4.1928 - 1.7.1998), κορυφαία αυθεντία στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποκάλεσε τον Βαγιέχο «ο μεγαλύτερος ποιητής του εικοστού αιώνα σε οποιαδήποτε γλώσσα».

 

 

Σέσαρ Βαγιέχο

Νεκρό Ειδύλλιο

 

 

ΑX TI NA KANEI η Ρίτα μου απ’ τις Άνδεις η γλυκιά μου,

από θαλασσινή γλαδιόλα κι αγριοκέρασο κορμί⸱

τώρα που το Βυζάντιο με πνίγει και στα σωθικά μου

κοιμάται το αίμα μου σαν το κονιάκ που του ξεθύμανε η ορμή.

Σέσαρ Βαγιέχο (16.3.1892 - 15.4.1938): Νεκρό Ειδύλλιο (Idilio Muerto) — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Σέσαρ  Βαγιέχο

César Vallejo

Περού, 16 Μαρ. 1892 – Παρίσι, 15 Απρ. 1938

 

 

Idilio Muerto

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

Πρώτη δημοσίευση, 16 Μαρ. 2024

και

BookSitting, 14 Απρ. 2024

 

 

Ο Βορειοαμερικανός συγγραφέας και ποιητής Τόμας Μέρτον (31.1.1915 - 10.12.1968), πνευματικός πατέρας, δάσκαλος και μέντορας του Ερνέστο Καρδενάλ έχει πει πως «ο Βαγιέχο είναι ο μεγαλύτερος καθολικός ποιητής μετά τον Δάντη, και με τον όρο καθολικός εννοώ οικουμενικός».

 

Ο Βρετανός ποιητής, κριτικός και βιογράφος Μάρτιν Σέυμουρ Σμιθ (24.4.1928 - 1.7.1998), κορυφαία αυθεντία στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποκάλεσε τον Βαγιέχο «ο μεγαλύτερος ποιητής του εικοστού αιώνα σε οποιαδήποτε γλώσσα».

 

 

Σέσαρ Βαγιέχο

Νεκρό Ειδύλλιο

 

 

ΑX TI NA KANEI η Ρίτα μου απ’ τις Άνδεις η γλυκιά μου,

από θαλασσινή γλαδιόλα κι αγριοκέρασο κορμί⸱

τώρα που το Βυζάντιο με πνίγει και στα σωθικά μου

κοιμάται το αίμα μου σαν το κονιάκ που του ξεθύμανε η ορμή.

Ο Λεόν Φελίπε (11.4.1884 - 18.9.1968) του Τσε Γκεβάρα (14.6.1928 - 9.10.1967): Η Στάμνα — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Λεόν Φελίπε (Felipe Camino Galicia de la Rosa – León Felipe)
11 Απρ. 1884, Τάβαρα, Θαμόρα, Ισπανία – 18 Σεπ. 1968, Πόλη του Μεξικού

(Πηγή: Ίδρυμα Λεόν Φελίπε)

 

 

León Felipe

El Cántaro

 

 

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος –Μποτίλια Στον Άνεμο

(Πρώτη δημοσίευση, 11 Απρ. 2024)

 

 

Λεόν Φελίπε

Η στάμνα

 

 

Δεν υπήρχε άλλη διέξοδος πέρα από τον θάνατο…

Η καταστροφή… ο ύπνος… ο Μεγάλος Ύπνος

ξανά… ο αμετάκλητος χωρισμός

απ’ τον Πηλό κι από τον Άνεμο.

Η στάμνα, εκείνη η στάμνα, η περήφανη στάμνα

δεν φτιάχτηκε τέλεια.

Μάγια Αγγέλου: Η Ενοχή μου — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Maya Angelou in 1974. Wayne Miller/Magnum, via PBS

(Πηγή: nytimes.com/2017)

 

 

Μάγια Αγγέλου

Μάργκεριτ Άννι Τζόνσον (Marguerite Annie Johnson)

4 Απρ. 1928, Σαιντ Λούις, Μιζούρι

28 Μαΐ. 2014, Ουίνστον-Σάλεμ, Βόρεια Καρολίνα

 

 

Maya Angelou

My Guilt

 

 

Μετάφραση

Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

 

 

 

Μάγια Αγγέλου

Η Ενοχή μου

 

 

Η ενοχή μου είναι «σκλαβιάς αλυσίδες», βαριά

κροταλίζουνε μέσα στα χρόνια μπροστά μου.

Ο αδερφός που πουλήθηκε κι η αδερφή μου φευγάτη,

μια πίκρα πηχτή σαν κερί που φράζει τ’ αυτιά μου.

Η ενοχή μου μουσική έχει γίνει με τα δάκρυά μου.

Αν Σέξτον: Αυτός Που Δέρνει Τη Γυναίκα Του — Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος

Αν  Σέξτον

Anne Sexton

Μασαχουσέτη, ΗΠΑ, 9 Νοε. 1928 ‒ 4 Οκτ. 1974

 

 

The Wifebeater

Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο

 

 

Με αφορμή την δολοφονία της άτυχης Κυριακής Γρίβα, από πρώην σύντροφό της έξω από το αστυνομικό τμήμα Αγίων Αναργύρων, θυμήθηκα αυτό το τραγικά επίκαιρο ποίημα.

 

Αν Σέξτον

Αυτός Που Δέρνει Τη Γυναίκα Του

 

 

Θα είναι λασπιασμένο απόψε το χαλί

φτιαγμένη με αίμα θα ’ναι η σάλτσα.

Αυτός που δέρνει τη γυναίκα του είναι εκτός ορίων

αυτός που δέρνει το παιδί του είναι εκτός ορίων

τρώγεται με τα ρούχα του και καταπίνει σφαίρες απ’ την κούπα του.

Πηγαίνει πέρα δώθε νευρικά

μπρος στου γραφείου μου το παράθυρο

μικρά κομμάτια κόκκινα μασάει απ’ την καρδιά μου.

Τα μάτια του σπίθες βγάζουνε σαν τούρτα γενεθλίων

κι ένα ψωμί μπορεί από τα βράχια να ζυμώσει.

Μαρία Πολυδούρη (1.4.1902 - 29.4.1930): Εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον

Μαρία Πολυδούρη

Καλαμάτα, 1 Απριλίου 1902 - Αθήνα, 29 Απριλίου 1930)

Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 29.IV.2015 (Μολύβι, 29χ21 εκ.)

 

 

Μαρία Πολυδούρη

Εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον

 

 

Τι θέλω πια να δέχωμαι την προστασία της Μούσας;

Να σφίγγω την καρδιά μου να δεχτή

τις νέες αγάπες, πίστες και χαρές της,

τάχα πως είνε μοίρα μου κ' είνε και διαλεχτή!

 

Πάει ο καιρός που αχτιδωτό το αστέρι της ματιάς μου

έφεγγε και των θείων και των γηίνων.

Ω των παθών δεν κράτησα εγώ την ανόσια Λύρα,

εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον.

 

Και τραγουδούσα τον καημό της άσπιλης ψυχής μου

μεσ' στων δακρύων την ευχαριστία

κι' όλη η χαρά του τραγουδιού μου ήταν, πως τη φωνή μου

θα τη δεχόταν μια βραδιά μπρος στη φτωχή του εστία.

 

Κι' ως διάβαζα στα μάτια του κάποτε τη χαρά του,

ποια δόξα ακριβή να πω;

Στο χωρισμό μας τούφερναν σα χελιδόνια οι στίχοι

μήνυμα, πως από μακριά διπλά τον αγαπώ.

 

Τώρα καμμιά, καμμιάν ηχώ δεν άφησε η φωνή μου

σπαραχτική όταν γέμισε μιας νύχτας το σκοτάδι.

Όμως όλοι φοβήθηκαν και γω πιστεύω ακόμα

αληθινά πως τη βαριά χτύπησα πόρτα του Άδη.

 

Λοιπόν γιατί να δέχωμαι το κάλεσμα της Μούσας;

Σαρκάζει η πίστη μέσα μου των θείων και των γηίνων.

Μια ανόσια Λύρα των παθών σε μένα δεν ταιριάζει.

Εμένα τα τραγούδια μου ήταν μόνο για Κείνον.

 

(Ανέκδοτα ποιήματα)

 

 

Μ. ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ, Ποιήματα

Εισαγωγή: Ελλης Αλεξίου,

Παρουσίαση: Γιώργη Πικρού,

Εκδόσεις «Γ. Οικονόμου» (χ.χ.ε. σ. 233)