1 και 2 Δεκέμβρη 1944 ‒ ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΕΙ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ; (Ανανέωση)

ΠΟΙΟΣ ΘΕΛΕΙ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ;
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 30 Νοέμβρη 1944

 Πηγή Ρίζου: Κόκκινος Άνεμος
Κλικ και view image για μεγέθυνση των φύλλων!

Δημοσίευση: Τετάρτη, 2 Δεκέμβρη 2015, 9:49 πμ
Ανανέωση: Τετάρτη, 2 Δεκέμβρη 2015, 01:00 μμ

30 Νοέμβρη 1944

Ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» Γ. Παπανδρέου βγάζει διαταγή που καθορίζει τις 10 Δεκεμβρίου ως ημερομηνία διάλυσης του ΕΛΑΣ και της Εθνικής Πολιτοφυλακής. 

Μεγάλες στιγμές της ελληνικής υποτέλειας
Ο Γεώργιος Παπανδρέου με τον Δαμασκηνό και τον Σκόμπι στο Σύνταγμα

Την επόμενη μέρα οι υπουργοί του ΕΑΜ παραιτούνται απ’ τη κυβέρνηση σε ένδειξη διαμαρτυρίας, ενώ μαζικές συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις κατά της διαταγής πραγματοποιούνται σε όλη τη χώρα.

1 Δεκέμβρη 1944

Δημοσιεύεται ημερήσια διαταγή-τελεσίγραφο του στρατηγού Σκόμπυ με την οποία απαιτούσε τη διάλυση του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ (με την ταυτόχρονη όμως διατήρηση της Ορεινής Ταξιαρχίας και του Ιερού Λόχου). Το ΕΑΜ απέρριψε ως ετεροβαρή και εχθρική τη διαταγή του Σκόμπυ, επιμένοντας στην πάγια θέση του για αποστράτευση όλων των στρατιωτικών σωμάτων και τη συγκρότηση εθνικού στρατού εκκαθαρισμένου από δωσιλογικά στοιχεία.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 1 Δεκέμβρη 1944

Η θέση αυτή απορρίφθηκε, προκαλώντας την παραίτηση των εκπροσώπων του ΕΑΜ από την κυβέρνηση «Εθνικής Ενότητας». Μαζικές και μαχητικές εκδηλώσεις ξέσπασαν σε όλη την Ελλάδα κατά του αφοπλισμού του ΕΛΑΣ. Η πεποίθηση του λαϊκού κινήματος ήταν σθεναρή και ξεκάθαρη: «Τα όπλα δεν τα δίνουμε»!

Από τις διαδηλώσεις κατά του αφοπλισμού του ΕΛΑΣ

Την ίδια στιγμή, η Ορεινή Ταξιαρχία κινήθηκε ακροβολιζόμενη στους λόφους του Υμηττού, μεταξύ των συνοικιών Ζωγράφου και Καισαριανής, ενώ ο αρχηγός του ΕΔΕΣ Ν. Ζέρβας αναχώρησε βιαστικά για την Ήπειρο, όπου βρισκόταν ο κύριος όγκος των δυνάμεών του.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, το Α’ Σώμα Στρατού του ΕΛΑΣ εκπόνησε «Σχέδιον Ενεργείας» με σκοπό την αντιμετώπιση «παντός πραξικοπήματος της αντιδράσεως.»

2 Δεκέμβρη 1944

Άγγλοι αποβιβάζονται στο Φάληρο

Οι λαϊκές συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις κατά του αφοπλισμού του ΕΛΑΣ συνεχίζονται σε όλη την Ελλάδα με ιδιαίτερη μαζικότητα και μαχητικότητα.

Το Υπουργικό Συμβούλιο -δίχως πλέον τους ΕΑΜικούς αντιπροσώπους- υπέγραψε το Διάταγμα για τη διάλυση του ΕΛΑΣ, του ΕΛΑΝ, του ΕΔΕΣ «και πάσης άλλης τυχόν υφιστάμενης οργανώσεως», κηρύσσοντας ταυτόχρονα την «επιστράτευσιν απάντων των εφέδρων αξιωματικών και οπλιτών.»

ΝΑ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΒΕΡΤ!
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 2 Δεκέμβρη 1944

Η ΚΕ του ΕΑΜ αποφάσισε: α) Να απευθύνει έκκληση προς τις συμμαχικές κυβερνήσεις της Βρετανίας, της ΕΣΣΔ και των ΗΠΑ, β) Να πραγματοποιηθεί παλλαϊκή συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος την Κυριακή 3 Δεκέμβρη, γ) Να κηρυχθεί παλλαϊκή απεργία τη Δευτέρα 4 Δεκέμβρη και δ) Να ανασυγκροτηθεί η ΚΕ του ΕΛΑΣ.

Έβερτ, Παπανδρέου, Σκόμπι

Η κυβέρνηση Παπανδρέου αρχικά έδωσε την άδεια για τη συγκέντρωση της Κυριακής. Λίγες ώρες αργότερα, ωστόσο, την ανακάλεσε, δίνοντας εντολή να κατασταλεί ακόμα και με τη χρήση όπλων. Στο Φάληρο αποβιβάστηκαν 6.000 Βρετανοί στρατιώτες και 2 ελληνικά τάγματα από την Αίγυπτο.

Οι δυνάμεις του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, από τη μεριά τους, είχαν ριχτεί στη μάχη για την επιτυχία του αυριανού συλλαλητηρίου. Θα αψηφούσαν την απαγόρευση. Ο ΕΛΑΣ θα έπαιρνε μέρος, αλλά άοπλος, «πρωτοπορία και περιφρούρηση της εκδήλωσης», ενώ όλες οι κομματικές, ΕΑΜικές και ΕΛΑΣίτικες δυνάμεις θέτονταν σε επιφυλακή. Η Διοίκηση του Α ΣΣ του ΕΛΑΣ μεταφέρθηκε στην Κυψέλη, δίπλα στην Κομματική Οργάνωση Αθήνας (ΚΟΑ) του ΚΚΕ, για παν ενδεχόμενο.